پایداری مفاصل مرهون وجود نوارهای فیبری است که استخوانها را به هم اتصال می دهند و حرکات مفصل را در جهتی خاص امکانپذیر و در برخی جهات محدود می کنند این نوارهای فیبری را رباط می نامیم و به کشیدگی یا پارگی رباطها در اثر اعمال فشار یا ضربه هم sprain می گوییم.
علل ایجاد strain و sprain
علائم کشیدگی رباط و تاندون , عضله
- درد مهمترین و اولین نشانه این آسیب است که می تواند بروز آسیب را بیان کند. در ورزش و تمرین بروز درد می تواند بدنبال یک حادثه خاص و ناگهانی و یا بتدریج و بدنبال حرکات مکرر و تکراری بصورت تدریجی رخ دهد.
- تورم ناحیه آسیب دیده تقریباً همیشه وجود دارد که ظهور آن می تواند ناگهانی یا بتدریج طی چند ساعت باشد. هرگاه فیبرهای تاندون, رباط یا عضله آسیب ببینند مقداری خونریزی رخ می دهد البته این خونریزی امکان دارد طول بکشد تا بطور واضح زیر پوست مشاهده شود ( کبودی ).
- بخاطر درد و تورم معمولاً عضلات اطراف ناحیه آسیب دیده دچار انقباض ( اسپاسم ) می شوند.
- بدن با ایجاد درد, تورم و اسپاسم سبب می شود که از آن ناحیه کمتر استفاده شود تا روند بهبودی آن زودتر رخ دهد.
چه موقع به پزشک مراجعه شود
- معمولاً در کشیدگی های عضله و رباط درد طی 2-1 روز اول کمی تشدید می شود و بعد به سمت بهبودی می رود. چنانچه بعد از استفاده از داروهای ضد درد یا انجام حمایتهای اولیه از محل آسیب ( بالا نگه داشتن محل, یخ درمانی, بانداژ محل و استراحت ) درد بهبود نیافت یا اگر درد شدیدتر شد باید به پزشک مراجعه نمود.
- چنانچه در اطراف مفاصل بزرگ ( زانو, ران, آرنج و مچ دست ) بتدریج تورم ایجاد شود هم لازم است به پزشک مراجعه شود.
- چنانچه مشکوک به شکستگی استخوان یا دررفتگی مفصل هستید.
- چنانچه به دنبال آسیب دچار بی حسی و گزگز شده اید. ( بررسی آسیب عصبی )
- چنانچه ناحیه صدمه دیده سرد یا دچار تغییر رنگ شده است ( بررسی آسیب عروقی )
معاینات و بررسی ها
- در مورد مکانیسم پرسیده شود که در اثر اصابت ضربه بوده یا مقاومت در برابر کشش یا ... .
- معاینه کامل محل آسیب از نظر حس, حساسیت در لمس و کبودی و تورم و ... .
- بررسی مفصل بالا و پائین محل آسیب دیدگی .
- شاید برای رد شکستگی همراه انجام رادیوگرافی توصیه شود. رادیوگرافی از بافت نرم ( عضله, تاندون, رباط ) تصویری نمی دهد.
درمان کشیدگی های رباطی, تاندونی, عضلانی
• مراقبت های اولیه در خانه :
- استراحت به ناحیه آسیب دیده
- سرما درمانی با یخ در محل آسیب : کمک به کاهش تورم و اسپاسم می کند.
- بانداژ کردن محل آسیب با باندهای نواری و کشی: به کاهش تورم کمک می کند.
- بالا نگه داشتن محل آسیب بالاتر از سطح قلب.
- استفاده از داروهای ضد درد ( استامینوفن ) و ضد درد, ضد التهاب ( ایبوبروفن )
• درمان پزشکی :
- گاهی بر حسب تشخیص پزشک برای کشیدگی های شدید و پاره شدگی ها استفاده از آتل لازم است.
- چنانچه پاره شدگی کامل در عضله یا رباط داشته باشیم جراحی لازم می شود.
پیشگیری
- گرم کردن کافی ( حداقل 15 دقیقه ) قبل از ورزش
- انجام حرکات کششی مناسب ( که حداقل 20 ثانیه هر کشش طول بکشد ) بر روی عضلات درگیر در ورزش یا کار مربوطه.
- عدم انجام فعالیتهایی که می توانند سبب آسیب شوند و بدن آمادگی آنها را ندارد مثل بلند کردن اجسام سنگین.
پیش آگهی
- هدف از درمان کشیدگی ها و پارگی های عضلانی, رباطی بازگشت به وضعیت قبل از آسیب دیدگی است لذا منظور این است که هدف بهبودی کامل است. زمان لازم برای بهبودی بستگی به شدت آسیب دارد. این زمان می تواند از چند روز در پیچ خوردگی مچ پا تا چند ماه در پارگی رباط زانو که جراحی شده است متفاوت باشد.
دکتر دانیال شریف رضوی
پرتال پزشکی ورزشی ایران
پارگی ها و آسیب رباط,تاندون و عضله